Leontina Lergier-Caviezel
Nus duas
Grazia fitg:
SW ISSLOS/ Promoziun da la cultura, Chantun Grischun
PRO HELVETIA, Fundaziun svizra per la cultura
Legat Anton Cadonau pil romontsch sursilvan
Vischnaunca Vrin
Lectorat |
Silvana Derungs |
Correctorat |
Isidor Winzap |
Grafica |
Ramun Spescha, Cuira |
© 2011 Chasa Editura Rumantscha, Cuira
ISBN 978-3-905956-04-7
eISBN 978-3-03845-906-4
Leontina
Lergier-Caviezel
Emprema part
„Uela, tgei surpresa!“
Jeu enconuschel immediat sia vusch. Suenter tut quels onns. E sentel e vesel cuninaga co nauschasperts dagitg bandischai cuchegian orda mintga encarden. Els fladan en l’umbriva dalla bargia denter casas, laghegian neu dalla cantunada, sezuppan davos ils geranis sin cruna. Fan ghigas e befrognan. Ed jeu laguotel da vit ed emprovel da calmar mia agitaziun. Vi guder miu espresso e leger La Quotidiana e la Südost schweiz en pasch e ruaus. Nuot auter.
Jeu vegni darar sin viseta. Memia darar. Recloma mia mumma stediamein e miu bab lai dar tut agradgiu schigleiti che sia biadia cumpara puspei inaga sin la sava. Ella ei sia princessa e cun ses otg onns sa ella d’uriala co far diever e maldiever da siu tron. Schispert che tat ei dentuorn vegnan mes camonds e scamonds semplamein negligi. Aschia hai jeu maneivel peda da guder enqual uretta davon l’ustria. En discuors cun mia mumma, sch’ella ha buca gest hosps ni ei schiglioc fatschentada. Ni dend ina paterlada cun enconuschents che vegnan ell’ustria. E sche negin ei dentuorn, gaudel jeu semplamein persula il sulegl alpin. In caffè davon il nas e la gasetta entamaun. Sco tochen avon in mumenet. Cu il mund era aunc en siu esser.
Jeu semeinel plaun e plattamein:
„Hmm!“
Speronza tradescha mia reacziun nuot da mes sentiments, tuna reservada e casuala. Nuot da surpresa ed aunc meins da legria. En tuttacass duess ella buca esser in invit. Da sche pusseivel aunc seplaccar sper mei.
Anzi.
Jeu sperel ch’ella mondi per siu fatg. Senza mulestar mei.
„Flot ch’ins sevesa puspei inaga.“
Fa Brida pacific e setschenta daveras sin la sutga sper mei.
Sco sche nuot fuss capitau.
Ina tala gagliardia.
Brida. Ella fa buca la breigia da cuvierer quels pèr grischs ch’ein bein veseivels denter sia bera stgira, quasi nera. Ses egls stgir-brins ein impressiunonts, ein sia noda-casa. Sia egliada ei profunda ed emparonta. E fa matei aunc adina impressiun a tut tgi ch’ella entaupa e cunzun alla schlatteina masculina. Jeu tscherchel ed anflel strusch ina faulda els encardens da ses egls e sia figura ei bunamein quella da pli baul. Ella ei buca maridada. Aunc adina buc. Ha buca affons. Persuenter ha ella fatg ina hazra carriera. Sco mumma resda. Informada ch’ella vegn da sia vischina, la mumma da Brida.
Mia mumma sesenta obligada d’informar mei. Dapi che jeu hai zacu, avon ina perpetnadad, fatg da saver a mes geniturs che Brida ed jeu hagien buca contact pli. Ei haveva duvrau curascha d’informar els, malgrad che jeu vevel spitgau piazas. Per gie buca tradir damemia, daventar emoziunala e perder la controlla sur da sentiments teni bein a mistregn mo schigitg ch’jeu erel habla d’untgir las regurdientschas. Els vevan laguttiu da vit. Lezza ga, cu jeu vevel informau els. Surtut mumma veva vuliu saver. Tgei che seigi pomai capitau.
„Nuot.“
Vev’jeu pretendiu en in tun che veva scumandau ulteriuras damondas. Damondas che vessen aviert las plagas aunc strusch uridas.
Ed els vevan acceptau. Han mai pli menziunau il tema. Quei che secapescha tuttavia buca da sesez tier mia mumma. Che s’empatscha in quex da giavischs mo miez formulai. E ch’untgescha mai la verdad. Ella ei buca quella da discuorer entuorn la buglia.
Tgisà sch’ella ha discurriu zacu cun sia vischina, la mumma da Brida? Pervia da Brida e mei. Ualvess. Mumma vess informau mei. Ella ei era buca quella che fa enzatgei davos dies a zatgi. Ed insumma. La mumma da Brida vess buca giu dapli informaziuns en caussa. Ton ei cert. Ni era buc. Avon onns erel jeu segira d’enconuscher Brida e tuttina vev’jeu zacu stuiu reveder miu meini.
Jeu tscherchel adumbatten plaids adattai. Mirel agraden a Brida e sun irritada ch’ella gnanc untgescha mia egliada.
En quei mument cumpara mia mumma alla sava. Seretegn cuort vesend Brida. Mo cuninaga eis ella puspei sesezza. Ustiera da professiun. Vegn neutier cun bucca rienta ed excloma:
„Mo mira! Brida. Tei ves’ins era nuota bia.“
Tut spontanamein dattan ellas in’embratschada. Che disturba mei. Buca pervia da mias regurdientschas en caussa.
Embratschar zatgi avon tutta glieud era buca usit en vischnaunca. Da gliez temps, dil temps che jeu mavel a scola. Silpli affons pigns vegnevan bitschai ella publicitad. Pli usitadas eran denton strihadas ni carsinadas sur la vesta ni suls cavels. Mia mumma, zun emoziunala e cun antenats da Parma ell’Italia e buca carschida si en nossas regiuns, carsinava e bitschava mei da tuttas uras e da tuttas occasiuns. Gitg suenter che jeu erel carschida orda piaza e stratscha. Zacu ella secunda, tiarza classa era quei daventau penibel per mei. Jeu havevel viu la critica ellas egliadas dils convischins e vevel capiu che tals mussaments da carezia disturbien ni seigien schizun penibels. Ton che muronzs ed amants pli giuvens sezuppavan per quei intent en bargias e streglias bandunadas e buca illuminadas. E da quellas deva ei bien e daried entochen lu, cu adina dapli possessurs han entschiet a far clasiras e seivs entuorn casa e cuort per defender lur agen.
Jeu vevel supplicau mia mumma da calar cun siu bitschergnem e lezza veva giu permal. Era sch’ella veva dau il tgau. Brida veva scurlau il tgau. E tradiu a mi ch’ella vessi nuot encunter in bunet ni l’auter da sia mumma.
Ussa vess jeu mustgas da repeter mi’acziun d’antruras e supplicar mia mumma da calar cun quels fers. Mo quei fuss pli che mo ridicul. Certas caussas ein semidadas en vischnaunca el decuors dils onns. Ins ei daventaus pli aviarts. Ni fa silmeins sco sche. E – mia mumma, lezza ei leda sch’ella sto buca zuppentar sias emoziuns.
Jeu stun dasperas sco in tappalori.
Ferton che mia mumma lai buca per la breigia ed organisescha ina petta strusch che Brida fa da saver ch’ella hagi envidau duas da nossas anteriuras conscolaras a beiber caffè cheu davon noss’ustria.
„Savevel secapescha nuota che ti seigies era cheu. Mo ton meglier!“
Fa Brida da sontget e fixescha mei.
Aschia che nus buein la finala caffè en quater. Jeu miu secund e tierz espresso che vegnan ualvess a mitigar il caos en miu intern. Fagend biala tschera separticipesch’jeu sfurzadamein dils discuors, sespruond da tener pli u meins a mistregn mes patratgs e sentiments.
En la val era ei stau bunamein ina revoluziun cu mes geniturs vevan entschiet a metter treis, quater meisettas cun sutgas davon l’ustria duront ils gis da stad. Raquenta mia mumma. Dapi lu ein zacontas caussas semidadas e la veta dado las preits-casa ei daventada pli e pli interessanta era en nossas regiuns. Per che turists sappien guder l’aria alpina ensemen cun lur refrestg eis ei vegniu baghegiau dabia lautgas e terrassas davon las ustrias dils vitgs. Sco il plaz ha lubiu. Ni la cumissiun da baghegiar.
Ils indigens passentan sezs adina dapli temps liber ordaviert. Aunc avon enzacons paucs decennis vevan ils muntagnards tut in’autra moda e maniera da guder ils scars muments ch’els savevan far bialaveta. Da gliez san nos geniturs maneivel seregurdar. Ils suentermiezgis dalla dumengia da stad eran reservai per in cupid en stiva sin canapè ni magari per leger in cudisch zanua sin in batlini da fein, rasaus aposta ell’umbriva. Silsuenter deva ei marenda. U a casa ni tier zatgi dils parents. Strusch enzatgi dils indigens fuss vegnius sin l’idea da turitgar per las pitgognas per spir divertiment. Il pli tgunsch aunc ils scolasts.
E secapescha ils catschadurs.
Da star a sulegl davon casa deva ei ualvess el tgau a zatgi.
Da mesastad, cura ch’ei plueva gis alla liunga, tenevan las masseras gl’entir gi fiug en cuschina per ch’ils cussadents hagien cauld ed emperneivel. Era en l’ustria dil vitg vegneva ei scaldau pegna pervia dils umens che devan jass per far semegliar cuort. Suenter che tut las plauncas eran segadas e suenter che tut la lenna da platta e pegna era fatga ora ed emplunada. E cunquei ch’ei era aunc adina buca aura da rischlar. Il temps liber duront igl unviern era destinaus per leger la gasetta sper la pegna caulda a casa ni ell’ustria nua ch’ei vegneva fatg dasperas politica davos meisa rodunda. Politica che seschava cumbinar cun in quintin ni magari era dus. Tier beinenqualin leventavan las discussiuns emoziuns che stuevan bugen ni nuidis vegnir stinschentadas cun ulteriurs quintins. Ch’eran darar da gudogn per igl equiliber ed insumma.
Pli tard, dil temps che mias cameratas ed jeu mavan a scola, fagevan affons e giuvenils gia stediamein diever dils runals da skis e dallas sutgeras ch’ornavan adina dapli cuolms e crests. Nos geniturs stevan aunc plitost dalla largia. Ils biars devan la preferenza a lur peis enstagl a quellas lattas modernas. Definitivamein buca sin pista mavan nos tats ed aunc meins nossas tattas. Zatgeinins da quels pli vegls fagevan silpli ina ga ina tura culs skis. Pauchets. Runtga vevan ins la finala avunda il rest digl onn.
Els cuozan. Ils discuors entuorn meisa. Ed jeu fetsch biala tschera. Sestentel.
Nossas conscolaras crein aunc adina che nus seigien inseparablas. Brida ed jeu.
Ellas probabel gnanc sminan.
Ferton che jeu enquerel e tscherchel ils plaids. Formuleschel damondas e remarcas cun grond quitau. Gie nuot che savess tangar certs schabetgs. Brida fa il medem.
Nus untgin omisduas tut il heicli e prigulus.
Denteren, per mumenets, engartel jeu incertezia en si’egliada.
Ha Brida tema?
Che jeu savessi scafferlar?
Nus orientein ina l’autra. Nus quater. Nua e co e cun tgi. Affons ein il tema principal, in che prenda mai fin cu mummas s’entaupan. Aschia dat ei gnanc en egl che Brida, la suletta en nossa runda ch’ha buca affons, porscha strusch informaziuns pertuccont sesezza. Ch’ella hagi in hazer success cun menar la partiziun da marketing d’ina firma internaziunala, gliez lai ella buca mitschar. Ei matei era nuota necessari, per franc ei l’entira vischnaunca sil current, era sche si’atgna famiglia tracta mintga piculezza privata sco misteri. Brida sedat mudesta sco pli baul.
Mo jeu sai.
Ch’ella ei tuttavia habla da survegnir quei ch’ella vul. Senza prender risguard. Ni dretg ni seniester.
Pér suenter ina perpetnadad semettan las conscolaras da pli baul sin via. Mintgina va per siu fatg. Suenter haver repartgiu e retschiert buns giavischs e bunets e strucladas vi e neu.
Duront che nus dustein giud meisa, fa mumma da quei casual:
„Quei ei bein donn che vus veis nuota contact pli. Ton sco vus eras adina ensemen.“
Secapescha ch’ella discuora da Brida e mei. Jeu sun vieti fatschentada cun emplenir la maschina da lavar giu vischala e fetsch buca verdò. Sentel ed untgeschel l’egliada insistenta da mia mumma. Stoi tener la dira ina pulit’uriala. La finala trai ella la schuiala e fa da quei trumpau:
„Ti vegns matei bein a saver pertgei.“
Ella, che lai schiglioc nuota luc sch’ei freda da misteris!
Engrazieivla dun jeu il tgau e sun leda che mia feglia vegn gest dad esch en ed ha massacra da risdar suenter haver passentau miez dil suentermiezgi giun tschaler cun siu tat. Gidond a volver ils magnucs caura.
Mia feglia ei mia scompa.
Pil mument.
Suenter mesanotg tuornan ils nauschasperts. Jeu semeinel dad ina vart a l’autra ed emprovel d’untgir. Per l’emprema ga dapi ina roscha onns ei l’entira historia puspei presenta. Retegn il flad a mi e caschuna battacor. E tut pervia da Brida. Lu ed uss.
Sinsè en letg spetgel jeu vess ch’ei tuchi da gis. Sut l’aua freida dalla duscha emprovel jeu da spuentar mias regurdientschas malmaneivlas strusch ch’ils emprems seregheglian en casa. Daven. Daven cun tut. Vargau ei vargau.
Buca da crer che Brida ha giu la garmaschia d’insumma plidentar mei! Mo, ha ella giu las letgas? Vesend mei nunspitgadamein avon l’ustria nua ch’ella leva s’entupar cun nossas conscolaras d’antruras? Ch’jeu seigi en la tiara dapi ier sera, gliez ha ella strusch saviu lignar. Miu um ha stuiu bandunar dunna e feglia strusch ch’el ha giu deponiu ellas. Aschia ch’ei dat gnanc in auto jester amiez vischnaunca che vess saviu tradir nossa preschientscha. E preits e bargias ch’audan e sentan pil solit tut, han forsa cuschiu per ina ga.
Mia indulgenza anetga enviers Brida metta en embrugl mei dil taliter. Ton che jeu siarel immediat la spina e calel da schar cuorer aua sur miu tgierp staunchel e sur miu tgau trubistgau.
Senza targlinar fetsch jeu ina notizia pils mes, nuel mes calzers da cuorer e prendel la via sut ils peis. Forsa ei cuorer mia scompa. Sco lezza ga suenter che miu mund era sballunaus ed ius en muschna. Cura ch’in fladar regulau veva gidau a supportar ils sentiments e cavigliar ils patratgs ch’eran ners sc’in cotgel. Cu jeu vevel stuiu emprender da tener petg al buf criu dall’aura dado.
Turnond a casa suenter varga in’ura, entaupel jeu la mumma da Brida dustond zerclem en iert. Avon zacons onns han els vendiu funs e clavau e muaglia, lur entir imperi puril. Els devan buca damogn pli. E demai che ni in ni l’auter dils fegls ha giu marveglias da far il pur, han els buca giu letgas. Sco ei tuna ha il bab fatg vieti vess ed ei daventaus aunc pli agens. Mondi strusch pli denter la glieud.
Per mei eisi memia tard d’untgir. Mia vischina d’antruras ha engartau mei e nus dein ina paterlada. Jeu stun sco sin spinas. Per cletg fa ella beinspert da saver che Brida seigi sbrigada gia la sera avon dalla val giuado. Malgrad ch’ella hagi vacanzas e vevi quintau da star aunc in, dus gis.
„Mo ti eis matei informada meglier ch’jeu.“
Fa ella lamentond.
Jeu fetsch buca huz. Sun leda sc’in’olma che Brida ei buca pli en mia vischinonza. Jeu vi haver da far nuot pli cun ella, era sche sia mumma fa da parents:
„Ins sa secapescha nuota far tgei che para e plai, cu ins ha ina da quellas plazzas… Quei capesch’jeu schon.“
Cuntinuescha ella in stel sut vusch, sco sch’ella ed jeu enconuschessen sappidieus tgei misteri.
Ed jeu seregordel aunc bein. Che mes geniturs vevan stuiu far caussas per che Brida astgi insumma frequentar il gimnasi. Surtut miu bab era sestentaus persuenter, tut a pèr cun nies scolast secundar. Ses geniturs eran sedefendi cun peis e mauns e pér cu miu bab veva procurau per stipendis ed auter pli, vevan els dau il consentiment. Brida, lezza veva buca fatg d’envidar. Tgi vess getg da lezzas uras che sia mumma hagi in gi in tal quet cun il success dalla feglia!
„Gie, ozilgi eisi dad esser flexibels.“
Dun jeu tutta raschun a mia anteriura vischina. Alla mumma da Brida.
Brida. Ch’era mia megliera, mia vera amitga.
Tochen gliez gi. Cu nossa amicezia ha calau d’exister. D’in mument a l’auter. Pongir.
Secunda part
Nus setenin ensemen sco rascha. Nus duas. Brida ed jeu. Nus essan in esser.
Sco vischinas sesevan nus gia da poppas ina sper l’autra sin ina cozza rasada ora ell’umbriva dalla grunda duront ils gis da stad. Scarpavan orda maun ina a l’autra nos termagliets e quella che vegneva mintgamai alla cuorta bargeva da fender la crappa. Per spir gaudi da quel ni tschel dils carschi che deva da temps en temps in’egliada d’inspecziun. Dil reminent – jeu grevel sco ina stuorna e calavel buca tochen che jeu vevel puspei acquistau il termagl en questiun. Brida era quella che singluttava da fender la crappa e che sequietava pér cu ella vegneva consolada da quella persuna ch’era gest responsabla per nus.
Aschia san ellas da raquintar. Nossas famiglias. Mes geniturs e sia mumma. E sias duas soras pli veglias che seregordan medemamein. Ni pretendan silmeins.
Mes cavels ein brins e mo lev tschurrai, Brida ha cavels tschuors stgirs, quasi ners. Sco tut ses fargliuns. Ella ei ina biala e carina, jeu sai senz’auter mussar mias greflas. Era sche jeu sun da postura pli fina e zaclina. Sedefender e defender nies territori, gliez ei mia specialitad. In ver buob, constateschan ils carschi. Zatgeinins cun egliada migeivla. Auters han meins capientscha. Lezs, ils biars, ein dall’idea ch’ina mattatscha hagi da sedepurtar sco mattatscha. Brida seretrai schispert ch’ins sto quintar cun calzeradas da buobs maltschecs ni era mo sche quels schanis entscheivan a gir aviras. Nuotatonmeins essan nus semper dalla partida leu nua ch’ei schabegia zatgei interessant, e gnanc las mendras cattavegnas capetan senza che nus duas seigien zanua ella vischinonza. Ella adina davos noda, jeu tschercond il liug il pli prominent ed exponiu. Jeu defendel nus enviers quels da nies pèr. Ella ulivescha cun siu surrir carin e sia egliada migeivla mias remarcas malprudentas enviers ils carschi.
Nus essan bunamein sco schumellinas. Essan naschidas il medem onn, ella la primavera, jeu in dils emprems gis d’atun.
Il contuorn dil clavau dadens l’ustria, il clavau da miu bab, ei nies liug preferiu. Dalla primavera tochen tard igl atun. Schispert che nus savein sbrigar dad esch ora e mitschar dallas melli lavurettas che spetgan nus leu nua che glieud carschida ha il domini. Sper clavau ha miu bab adina ina pluna aissas ch’ei baul pli aulta, baul pli bassa. Leu fagein nus termagls gis da bialaura. Gis da plievgia cu neblas enzuglian la cuntrada e rendan ina humiditad malemperneivla ch’attacca nossa vestgadira, runein nus nos scazis tochen en nuegl. Sche quel ei vits perquei che la cauramenta ei ad alp ni schiglioc giuado el liber.
Mintgaton vegn Brida da surplidar mei da prender neuado mias poppas da termagls. Jeu survegn silmeins ina mintg’onn da Nadal, u da mes geniturs ni si dalla Bassa da tatta ni madretscha. Hai ina entira collecziun ch’jeu presentel bugen da temps en temps a mia amitga che ha sper sia Barbie mo ina solia suletta poppa che s’auda propi ad ella. Ina ch’ella tegn zun car. Las mias schain pil pli sternidas per mia entira combra entuorn. Adina cu Brida ei a casa tier mei fa ella uorden el reginavel. Cun inschign e quitau. Sche jeu lubeschel ad ella. Las poppas ein mias. La finala. Igl ei miu reginavel.
Cu nus fagein termagls cun poppas ha Brida adina la medema rolla. Ella ei la mumma. Adina. Tgira, carsina e puprogna il poppam sco sch’ei setractass da vers affonets. Mia rolla variescha. Jeu sun la sora gronda dalla raspada. Quella che ha da pertgirar ils affons cu la mumma ei ord casa. Ni ch’jeu ageschel sco miedi da casa che tgira ils affons malsauns. Il pli bugen cun ina sprezza ni l’autra. Mintgaton sun jeu il scolast. Ina persuna ch’ei tuttavia el cass da sevilar sc’in rustg ni da dar castitgs. Ei capeta che mes scolarets ston scriver in’entira pagina pleina sco castitg, e cunquei che las poppas da termagls san gie buca scriver, sto lur mumma Brida crer vidlunder. Cheu dat ei buca remischun. Darar sun jeu il bab. Brida pretenda che jeu sappi buca far da bab. Lez stoppi turzegiar ses affons sch’els sedeportien buca endretg. Dar ina slaffada mintgaton. Jeu sedefendel e fetsch opposiziun. Miu bab ei in bienatsch che recloma mai e che ha adina peda per far in spass. Brida scrola il tgau. Malcuntenta. Tier els a casa ha il bab il plaid final sch’ei dat discussiuns malemperneivlas. E sin l’idea da duvrar lur nuegl sco plaz da termagliar gnessen nus duas mai e pli mai.
Schizun jeu daventel il bia metta cu siu bab ei dentuorn. Forsa perquei ch’el discuora mai cun mei. Sch’jeu ughegel da plidentar el, silpli ch’el trai la schuiala, scrola il tgau ni dat il tgau. Pauc auter.
„El ei in mettun e tgau dapersei.
“ Ha ei num davos meisa rodunda.
Mo talas remarcas hai jeu teniu per mei tochen uss. Era sche nus havein schiglioc nuota misteris. Brida ed jeu.
Magari che nus sesin sil pass digl esch-nuegl. Mintgina cun duas poppas sin bratsch. Jeu vess queidas da far da pigliar ni sezuppar, mo deplorablamein ei la vischnaunca ton sco morta ora duront la stad cu tut ei sil funs. Pign e grond. Nus duas s’udin denter quellas paucas mattatschas ch’ein pil pli entuorn casa da quei temps. Brida perquei ch’ella ha da pertgirar siu frar pign, jeu perquei che miu bab drova nuota miu agid. Quei tec fenar per nossas cauras damogna el maneivel persuls. Ed insumma – jeu hai zun negin inschign da manevrar cun fuortgas e ristials. Aschia hai jeu da star a casa e gidar la mumma. Duront ils gis da stad dat ei adina passants, e beinenqual turist stat sur notg. Per exact gliez intent vein nus duas combras supplementaras che mes geniturs mettan a disposiziun tenor basegns. Cu quellas combras ein vitas, vein nus plaz da stiarner. Gi mia mumma. Ella ei en siu element cu l’ustria ei pleina e cu jester e dumiesti ston sefar graschels per puder in sper l’auter ora. Mumma ei ustiera cun tgierp ed olma.
„He, Brida. Neu, lein far giugs.“
Decidel jeu e sdermeinel mias poppas dil plaun vi. Cu jeu hai propi liunguriala.
Per Brida ei in tal tractament snueivels ed ella consolescha mintgamai pruamein las poppas maltractadas. Ton ch’ei caztga mei da far da mitgiert cun las pauprettas. Jeu sun maneivel buna da sdermenar ellas encunter la preit-clavau. Brida lai siglir las larmas.
Gliez fascinescha mei.
Larmas! Per posta da zacontas poppas da termagls.
Jeu prefereschel dad ir per vias e streglias. Far da sezuppar e da pigliar. Il pli bugen cun in’entira roscha. Sch’igl ei buca gest dentuorn buobs che vargan si nus pil tgau, hai jeu il commando. Darar zatgi che s’oppona. Gnanc lu cu nus sefutrein in quex da scamonds e fagein tut sutsu en clavau. Siglin d’in ladretsch a l’auter e revin sin lattiu. Jeu tuornel a casa cun membra sgurgnada e mumma fa sproposits, desinfectescha ed unscha e metta si plasters. Selamenta cun tun da reproscha:
„Mender ch’in buob!“
Bab dat ina tschaghignada ed ina buntganada a mi e fa en tun consolont:
„In dètg buob ei è buca nuot!“
Savens mein zacons da nus vi egl uaul vischinont. A far d’Indians e cowboys e laders e bandits ni schiglioc tgei che vegn endamen. Cul temps vein nus rabitschau ensemen leu da tuttas sorts material e fabricau ordlunder ina pulita suosta. Jeu hai tulanau entochen che miu bab ha la finala furniu zacontas cutgnas. E guotas vitier. Cul temps ei nossa tegia daventada dètg habitabla e porscha plaz a nus tschun, sis dels sch’ei vegn a plover surura. E sche nus stein da stretg sin nos bauns che consistan dad in’aissetta graschla sin dus craps da mintga vart suenter las preits vi. Las aissas ein cuvretgas cun zacons batlinis da fein che negin enquera, cunquei che negin fa ponns pli. Nus vein allontanau las sporas ed ussa rendan ils batlinis sbittai nossa dimora dètg emperneivla. Giun plaun vein nus sterniu empau stellam. Secapescha che Brida ei responsabla per igl uorden en tegia. Ella remplazza las stialas tschuffas e spuorla ils batlinis bien e savens. Metta schizun flurs frestgas en ina cuppa vita da conservas ch’ella posta sin la buracla che nus vein tschentau sco meisetta giun plaun amiez nies palaz.
Quei cun las flurs pren ina mala fin il gi ch’in dils buobs derscha da bi da bugen la decoraziun cun la remarca groppa:
„Coga flurs dil giavel!“
Jeu, buca maufra cu ei setracta da far da buob, dun aunc ina calzerada alla cuppa e zappetschel las flurs Sontgilcrest che Brida veva rimnau cun tut quitau. La truppa applaudescha. Mo l’egliada da Brida caschuna remiers da cunscienzia a mi. Pli tard. La sera. Jeu vevel viu bein avunda che Brida veva giu da sbatter cun las larmas ch’eran orasum.
L’auter gi discuora ella buca pli cun mei. Ella fa il botsch ed jeu fetsch vess. Sesentel bandunada. Tut sesguschar per l’ustria entuorn tedlond ils discuors denter nos hosps gida nuot. Brida maunca a mi. Nus s’udin ensemen. Senza ella sun jeu buca memezza.
Ella ha ses fargliuns, sias soras cunzun. Jeu hai negin. Senza ella.
Suenter zacons gis roghel jeu ella per perdun.
Ei constat secapescha buc. Jeu hai buca „negin“, jeu hai mes geniturs. Cert.